Prysloŭi §38

Pišucca razam: prysloŭi, utvoranyja ad prysloŭjaŭ prystavačnym sposabam: nazaŭtra, nazaŭsiody, nazaŭždy, nazusim, namnoha, nakoĺki, nastoĺki, našmat, nasuprać, zaŭčora, zalietaś, paśliazaŭtra, pazaŭčora, pazalietaś, zamnoha, zadoŭha i inš. Ad takich prysloŭjaŭ treba adroźnivać spalučeńni nazoŭnikaŭ z prynazoŭnikami, jakija ŭžyvajucca ŭ značeńni dapaŭnieńnia. Nazoŭniki z prynazoŭnikami pišucca asobna: na zaŭtra (adklaści), za dziakuj (rabić), da zaŭtra (skončyć); ad ciamna da vidna, z ciamna da ciamna, da ranku, a taksama u adno, pa dvoje, pa troje i inš.; prysloŭi, jakija ŭtvorany ŭ vyniku spalučeńnia prynazoŭnikaŭ u i na z roznymi sklonavymi formami koĺkasnych i zbornych ličebnikaŭ: udvaja, utraja, udvaich, utraich, utroch, učatyroch, usiemiarych, udvuch, udźviuch, usiamioch, nadvoje, natroje; prysloŭi, utvoranyja ad prymietnikaŭ prystavačna-sufiksaĺnym sposabam: dabiala, dačysta, dasucha, dasyta, zdalioku, zvysoku, zredku, sprava, sośliepu, zmoladu, zmalku, źliohku, pablizu, paprostu, pacichu, padoŭhu, paroŭnu, ulieva, uprava, naviečna, nadoŭha, nasucha, zažyva, zaciemna, a taksama zaadno, naŭdaluju, uščyĺnuju, urassypnuju, upustuju, zboĺšaha, našto, navošta, nizašto, potym, nadta, zusim, zatym, prytym i inš. Spalučeńni prynazoŭnikaŭ z zajmieńnikami pišucca asobna: na što, ni za što, z usim, za tym.
Pišucca razam prysloŭi, jakija ŭtvorany ŭ vyniku spalučeńnia: prynazoŭnikaŭ i sklonavaj formy nazoŭnikaŭ, jakaja samastojna nie ŭžyvajecca: bieśpierastanku, daščentu, dosyć, zamuž, zapanibrata, źniačeŭku, źnianacku, navobmacak, naohul, napahatovie, napaval, napalam, napierakor, napierarez, naprost, napiarejmy, naściež, naŭzdahon, naŭździŭ, naŭprost, naŭskos, naŭciok, nieŭzabavie, nieŭpapad, paasobku, pablizu, spakon, uvačču, udoŭžki (udoŭž), upokat, upotaj, usutyč i inš.; prynazoŭnikaŭ z formami nazoŭnikaŭ i inšych čaścin movy, kali da padobnaj formy nazoŭnika nie moža być dalučana aznačeńnie abo pastaŭliena sklonavaje pytańnie z adpaviednym prynazoŭnikam: apoŭdni, apoŭnačy, davoli, dadomu, zamužam, zrodu, naadvarot, naadrez, nakryž, napakaz, napalavinu (napalovu), napieramienku, naprakat, napralom, napryklad, nasilu, naśmierć (alie: nie na žyćcio, a na śmierć), naŭdaču, naviek, pavoli, padrad, padčas, pakrysie, uvosień, ubrod, uholas, udzień, uhlyb, upieršyniu, uranku, urańni, urazbrod, usur’joz i inš.; prynazoŭnikaŭ z formami nazoŭnikaŭ vierch, niz, pierad, zad, bok, hara, vyś, viek, pačatak, raz, noč, viečar, ranica i inšych pry adsutnaści pry ich aznačeńnia abo dapaŭnieńnia: źvierchu, navierch, uvierch, uviersie, danizu, źnizu (alie: z vierchu da nizu), naniz, unizie; napierad, upierad, upieradzie; zzadu, nazad, uzad; zboku, nabok, ubok, ubaku; dahary, zhary, uhary, uharu; uvyś; udalieč; naviek, navieki; spačatku, upačatku; adrazu, uraz; unočy, ponačy; źviečara (alie: z viečara da ranku), nadviečar, uviečary; zranku (alie: z ranku da viečara), uranku. Spalučeńni prynazoŭnikaŭ z nazoŭnikam pry najaŭnaści pajaśniaĺnaha slova pišucca asobna: na vierch hary, na niz jamy, u vyś zavoblačnuju, u daĺ palioŭ, na vieki viečnyja, u pačatku hoda, z pačatku viasny.
Pišucca razam prysloŭi taksama, hetaksama, štodzień, štonoč (štonočy), štoviečar (štoviečara), štotydzień (štotydnia), štomiesiac, štohod i inš.
Pišucca praz zlučok prysloŭi pa-pieršaje, pa-druhoje, pa-treciaje i h.d., a taksama ŭtvoranyja ad prymietnikaŭ i zajmieńnikaŭ prysloŭi, jakija pačynajucca z pa- i zakančvajucca na -sku (-cku), -i (-y), -amu (-jamu), -omu, -mu (-jmu): pa-haspadarsku, pa-bielarusku, pa-bracku, pa-mastacku, pa-baćkoŭsku, pa-čalaviečy, pa-chlapiečy, pa-dobramu, pa-raniejšamu, pa-daŭniamu, pa-viesnavomu, pa-mojmu, pa-svojmu i inš.
Asobna pišucca prynazoŭnik u i sklonavaja forma poŭnaha prymietnika ŭ značeńni prysloŭja, kali jana pačynajecca z halosnaj: u adkrytuju.
Pišucca asobna bliźkija pa značeńni da prysloŭjaŭ spalučeńni nazoŭnika z prynazoŭnikam: kali pamiž prynazoŭnikam i nazoŭnikam možna pastavić aznačeńnie: u momant (u adzin momant), u tupik (papaŭ u taki tupik, što nie vybracca), da astatku (da samaha astatku); kali nazoŭnik u peŭnym (adnym) značeńni zachavaŭ chacia b niekatoryja sklonavyja formy z prynazoŭnikami (za vykliučeńniem nazoŭnikaŭ vierch, niz, pierad, zad, bok, hara, vyś, dalieč, viek, pačatak, raz, noč, viečar, ranak i inš.): pad pachu, pad pachi, pad pachami; pa časie, da času, z časam, u čas; praz mieru, u mieru, pa miery; na pamiać, na pamiaci, pa pamiaci; na ruku, nie z ruki; da dušy, pa dušy; u paru, da pary, nie ŭ paru; za miažoj, za miažu, z-za miažy; za hranicaj, z-za hranicy.
Pišucca asobna nastupnyja bliźkija pa značeńni da prysloŭjaŭ spalučeńni nazoŭnikaŭ z prynazoŭnikami: biez: biez upynku, biez ahliadki, biez razboru, biez razvahi, biez tolku, biez kanca; alie: biaskonca, biezupynna, biezahliadna, biezrazvažna, biestalkova; da: da advalu, da zarezu, da ŭpadu, da śmierci; na: na baku, na chadu, na liatu, na skaku, na vidu, na smak, na slych, na voka, na hrech, na dziva, na slavu, na śmiech, na hvalt, na zlość, na žaĺ; z: z naliotu, z raźbiehu, z razhonu, z razmachu, z naskoku, z chodu, z harački.
Pišucca asobna: spalučeńni čaścic nie i ni z prynazoŭnikavymi formami nazoŭnikaŭ: nie ŭ mieru, nie ŭ paru, nie ŭ lad, nie pad silu, nie da śmiechu, nie da śpiechu, nie da smaku, nie da tvaru, nie na žart, ni na jotu, ni za hroš; spalučeńni nazoŭnikaŭ, jakija pačynajucca z halosnaj, z prynazoŭnikam u: u abchvat, u abdymku, u abmien, u abrez, u adzinočku, u abciažku, u imhnieńnie i inš.; vyrazy: usio roŭna, usio adno, jak bačyš, jak ślied, jak maha i inš.; alie: jakraz.